ပစ္စည်းများအားလုံး နေရာတကျ ထားပြီး ချိန်လောက် မှာပင် အပြင်ထွက် လည်ပတ်နေ သူများ ပြန်လည် ရောက်ရှိ လာကြ ရာချောက်ခြား ဖွယ်ရာ တိတ်ဆိတ် ငြိမ်သက် လျှက်ရှိခဲ့ သော အိမ်ကြီး မှာ စကားသံ များဖြင့် ဆူညံ အသက် ဝင်လာ ပါတော့သည်.....။

“ဟေး... ကိုလင်းထက်တို့ရာဇာ တို့ရောက်လာ ကြပြီ ကိုး နောက်ကျတယ်နော် ဒီမှာ နာရီ စင်နား က ကီးမားပလာတာ ဝယ်လာတယ် မေ တို့တော့ တိုဖူးနွေး ကော ကီးမား ရော အပြတ် တွယ်လာတယ် ဒါက အိမ်မှာ ကျန်ခဲ့ တဲ့ သူတွေ စားဖို့ဝယ်လာ တာ...”


“ကျေးဇူး ကျေးဇူး ဗိုက်ဆာ နေတာနဲ့အတော်ပဲဗျ လမ်းမှာ ဗိုက်ဆာ လို့တခုခု စားပါရစေ ဆိုတာ ကိုလင်းထက် ကနောက်ကျနေပြီ မစားနဲ့ဟိုရောက်မှ ကြည့်စီစဉ်မယ် ဆိုပြီး ဘာမှလဲ မစီစဉ်ဘူး”..
အမြဲတမ်း အကိုလို ခင်ရသူ များကို ဗိုလ်ကျ ဆိုးနွဲ့တတ်သူ ရာဇာက ပြောပြော ဆိုဆို မေ နှင့် မေမိုး လက်ထဲမှ ကီးမား ထုပ်များကို ဆွဲယူ လိုက်ပြီး စားပွဲခုံ တွင်ထိုင်၍ အပြတ် ဝါးတီး ပေးပါတော့သည်...။

“ကျွန်တော်တို့တော့ ခရီးပမ်း လာတဲ့ ကြားထဲ လမ်းလျှောက်လိုက်တာ ပိုပင်ပန်း သွားလို့သွားနား တော့မယ်ဗျာ”
အိုင်လွယ်ပန် က အမရာ ၏လက်ကို ဆွဲကာ အားလုံးကို နှုတ်ဆက် ရင်း သူတို့အခန်း တွင်းသို့ဝင်သွားကြ လေ၏

“အိမ်လေးတော့ စဉ်းစားမိတယ် ရုံးက ဘောလီဘော အဖွဲ့တွေ ဒီမှာသာလာလေ့ကျင့်ရင် ချွေးတောင် ထွက်မှာ မဟုတ်ဘူး ပျဉ်းမနား မှာ ဒီအချိန် ဆိုအရမ်း ပူနေပြီ”

“အာ အိမ်လေးကလဲ ဒီဘောလီဘော ဘဲ မေမိုး တော့ ဘောလီဘော ဝါသနာ မပါဘူး ဘောလုံး မှ ဘောလုံး မန်ချက်စတာယူနိုက်တက် ကတော့ မေမိုး ရဲ့ အသဲစွဲ ရော်နယ်ဒို လေး ကိုလဲ ခိုက်တယ်...”

“သိတယ်လေ ဒါကြောင့် ကောင်မလေး တွေ ကြိုက်ကြလွန်း လို့ရော်နယ်ဒို နဲ့ခပ်ဆင်ဆင် ရော်နယ်မျိုး လို့နာမည်ပြောင်းမလား စဉ်းစားနေတယ်”..မောင်မျိုးက ဝင်နှောင့် လိုက်၏...

“ဟေ့ ဟိုနှစ်ယေက် အထုပ်တွေနဲ့ အလုပ်ရှုပ်နေတာ ဘာတွေလဲ ငါ့အတွက်လက်ဆောင်တွေ လား ?”

အိမ်မက်မဲ က အထုပ် တွေနဲ့အလုပ် ရှုပ်နေသော စိုးမြနန္ဒာသက်လွင် နှင့် မွန် တို့နားသွားရင်း မေးလိုက်၏..
စိုးမြနန္ဒာ ကလဲ ခေသူမဟုတ် ဘလော့ဂ် တကာ လှည့်ပြီး ဆီဗုံး မှာ အော်တတ်သူ ပီပီ...

“ဟဲ့ ဒါက ငါနဲ့မွန် တို့ကျောင်းတက် တဲ့ တိုင်းပြည်မှာ အေးလို့ဝတ်ဖို့ ဆွယ်တာ တွေ ဝယ်လာတာ နင့်ကို ဘာလို့ပေးရမှာလဲ.. ပေးချင်း ပေးရင် နင်ကယောင်္ကျားလေး ငါတို့ကို တောင်ပြန် ပေးရအုံးမယ်”...

“အေးလေ ဟုတ်သားဘဲ စိုး ပြောတာ မှန်တယ် သွား သွား လာမရှုပ် နဲ့”

မွန်ကလဲ စိုးပြောတာ ထောက်ခံရင်း အိပ်မက်မဲ ကို မောင်းထုတ် သဖြင့်....

“ငါ ကျောင်းသွား တက်မယ့် နေရာ ကနင်တို့ကျောင်းတက်တဲ့ နိုင်ငံတွေ ထက်တောင် အေးသေး နင်တို့မပေးလဲ နေပေါ့ ငါ့ချစ်ချစ် လေးက ငါ့အတွက် အကုန် လက်ဆောင်ဝယ် ပေးပြီးသား တော်ပြီ သွားအိပ်တာ ပဲကောင်းတယ် အားလုံးပဲ သွားပြီဟေ့ အိပ်တော့မယ်”...

အိပ်မက်မဲ ပွစိ ပွစိ ပြောရင်း လှည့်ထွက် သွားတော့သည်...

“ညီမလဲ သွားအိပ်တော့မယ် အမ တို့မြန်မြန် လာနော် ယုန်လေး တယောက် ထဲ ကြောက်တယ် ဗျ”

ယုန်လေး ဆိုတဲ့ နာမယ် နဲ့လိုက်အောင် အေးဆေးသူ ယုန်လေး လဲ ကြောက်ကြောက်နှင့် အခန်းထဲ ဝင်သွား ပြန်၏...ထိုက်မင်း ကတော့ သူ့ကတုံး ဆံပင်ပေါက် ကိုလက်နှင့် ပွတ်လိုက် မျက်မှန် ကိုပင့်တင်လိုက် နှင့် သူ၏ သွားလေရာ ပါသော လက်တော့ပ် တလုံး နှင့်အလုပ် ရှုပ်နေ သည်..အသဲကွဲ ချင်ယောင် ဆောင်၍ ကဗျာတွေ စာတွေ ရေးတတ် သော နွေမုန်တိုင်း ကလဲ မေးစေ့လေး ကိုပွတ်ရင်း မကြာခင် လက်ထပ်တော့ မည့်ချစ်သူကို တွေးတော နေပုံဖြင့် ငြိမ်သက် နေလေသည်.....။

“ကဲ ကဲ စားပြီးသောက်ပြီးရင်လဲ အားလုံး သွားနား ကြတော့ ဒီနေ့က အကုန်လုံး လဲ ခရီး ပန်းလာတယ် ဆိုတော့ စောစော အနား ယူထားရင် ကောင်းမယ် ဘယ်အချိန် မှာ ဘာတွေ ကြုံရမလဲ ဆိုတာ သိနိုင်တာမဟုတ်ဘူး ရတဲ့ အချိန် လေး နားကြ ကိုယ်လဲ ဒိုးပြီ ဟေ့”...
ဟု ပြောလိုက်ရင်း လင်းထက် လည်းမိမိ တို့အခန်း ရှိရာ ပြန်လည် ဝင်ရောက် လာခဲ့ဲပြီး အိပ်ရာပေါ် ပစ်လှဲ လိုက်တော့သည်...အခန်းတွင်းမတော့ အိပ်မက်မဲ ကော စားသောက်၍ ဗိုက်လေး နေပုံရသော ရာဇာ ကော ခြေပစ်လက်ပစ် အိပ်ပျော်နေ ကြပြီ....။

ဒီလိုနှင့် ဒီအိမ်ကြီးကို သူတို့အုပ်စုတွေ လာရောက် စုစည်း ရခြင်း အကြောင်း ကို ပြန်လည်၍ တွေးတော နေမိ တော့သည်....။

မေမြို့၊ ပြင်ဦးလွင်၊ တောင်လှေခါး၊ ပန်းမြို့တော်၊ နှင်းမြို့တော် ဟုအမည် သညာ ခေါ်တွင်သော မြို့လေး သည် အင်္ဂလိပ် တို့နွေရာသီ အပူဒဏ် မှခိုလှုံရာ မြို့ကလေး ဖြစ်ခဲ့ဖူးပါသည်..ဂျပန် များ မြန်မာ ပြည်ကို သိမ်းသော အခါ တွင် ဤမြို့ကလေးတွင် နေထိုင်ကြသော အင်္ဂလိပ် များ မိမိ အိမ်တွင် မိမိ ကိုယ်ကို သတ်သေ မှုများ အများ အပြား ဖြစ်ပွား ခဲ့သလို ဂျပန် တို့လက်ချက် ဖြင့်လည်း သေဆုံးရသူ ပေါင်း များစွာ ရှိခဲ့ပါသည်....ထို့ကြောင့် အင်္ဂလိပ်ခေတ် လက်ကျန် အိမ်ကြီးများတွင် အသေဆိုး ဖြင့် မသေဖူး သော အိမ်ဟူ၍ မရှိသလောက် ရှားပါး ပါတော့သည်...။

နောင် လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက်ပိုင်းတွင် အစိုးရ မှ ထိုအိမ်များ ကို ပြည်သူပိုင် သိမ်းယူ ခဲ့ ပြီးနောက် နန်းမြိုင်, ထင်းရှုးမြိုင်,ဂန္ဓမာမြိုင်,သော်ကမြိုင်,အစရှိ သဖြင့် မြိုင်နာမည်များပေးပြီး ဟိုတယ် များ အဖြစ် ပြောင်းလဲခဲ့ပါ သည်..(အခြား မြိုင်အမည်တွင်သော ဟိုတယ်များရှိပါသေးသည်၊ယ္ခု ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်မှာ ယင်းတို့အနက် မှအချို့သာဖြစ်ပါသည်)ထို ဟိုတယ် အားလုံး တွင် တည်းခို ဖူးသူများ၏ သရဲ၊ဝိဉာဉ် ပုံပြင်များ မှာဒဏ္ဍာရီသဖွယ် ပျံ့လွင့်လျှက်ရှိနေပါသည်..။

ယ္ခု ကျွန်တော် တို့အုပ်စု ရောက်ရှိ တည်းခို နေသော အိမ်ကြီးမှာလည်း ထို မြိုင်များ ထဲက တစ်မြိုင် ဖြစ်ပြီး ဝိဉာဉ် များ၏ ခြောက်လှန့်မှု ကြောင့် လာရောက်တည်းခို သူများ ရှားပါး သွားသဖြင့် ၁၉၈၈ နောက်ပိုင်းတွင် အစိုးရမှ သိမ်းယူပြီး တပ်မတော် ဧည့်ဂေဟာအဖြစ် ပြောင်းလဲထားသော အိမ်ကြီး ဖြစ်ပါသည်..ကျွန်တော်တို့ရောက်ရှိ ချိန်မှာ ပြင်ဆင် မွမ်းမံ ရန် ပိတ်ထား ချိန်ဖြစ်၍ တစ်အိမ်လုံး ကျွန်တော်တို့အုပ်စုတစ်စု နှင့် ဒရဝမ် လင်မယား သာရှိနေပါသည်.....။

ဇာတ်လမ်း၏ အစကတော့ ထိုဟိုတယ်အဟောင်း ကိုပြင်ဆင် မွမ်းမံ ရန်တာဝန်ပေး ခံရသောကျွန်တော့် ၏ သူငယ်ချင်း တစ်ယောက် ပြင်ဆင်ရန် လိုအပ်ချက်များ ကြည့်ရှု့ရန် သွားရောက် နေထိုင် စဉ် ကုတင်ပေါ်မှ ဆွဲချ ခံရခြင်း အခြားသော အမျိုးမျိုးအဖုံဖုံ ခြောက်လှန့်ခြင်းများ ကိုခံလာ ရပြီး ကျွန်တော့် အားလာပြောပြရာမှ...
မယုံကြည်သူများ ဖြစ်ကြတဲ့ အိပ်မက်မဲ,နွေမုန်တိုင်း,အိုင်လွယ်ပန်နဲအမရာ တို့စုံတွဲ,
အအေးပိုင်းတွင် အနေကြာ သဖြင့် ရန်ကုန်နွေကိုမခံနိုင်ဘဲ အေးရင်ပြီးရော လိုက်လာသူ
ထိုက်မင်း,
မကြောက်ပါဘူး ကြောက်စရာဆိုပြီးလာ ပြောရင် ရီချင်တယ်ဆိုသူ အိမ်လေး,မွန်,စိုးမြနန္ဒာသက်လွင်,
ကြောက်မွှေးပါရင် ကြောင်ခေါင်းဖြတ်စက်နဲ့ဖြတ်ပြစ် မယ်ဆိုသူ မောင်မျိုးခေါ်ကြောင်မျိုး,
ကြောက်သော်လည်း သရဲကားဆိုလျှင် လက်နဲ့ကွယ်ပြီးလက်ကြားထဲမှ ပြီးအောင် ကြည့်တတ်သည့် မမေ,မေမိုး,
အကိုတွေ အမတွေ သွားမည်ဆိုလျှင် ငရဲပြည် ဖြစ်ပါစေ လိုက်မည် ဟူသည့် ရာဇာ,ယုန်ကလေး,
တို့စုစည်းပြီး ဝိဉာဉ်များ ကိုလာရောက်ရှာဖွေ ကြခြင်းဖြစ်ပါသည်...၊